Kinh doanh
Làm việc theo nhóm trong môi trường học tập và việc làm

Đã có rất nhiều học sinh, sinh viên, công chức trẻ chia sẻ, ngoài việc lĩnh hội những kiến thức và cách thức làm việc mới thì các bạn cũng cần học nhiều kỹ năng thiết thực để chuẩn bị cho tương lai. Một trong số đó là kỹ năng làm việc theo nhóm.

 

Như các bạn đã biết, môi trường học tập ở nước ngoài rất khác biệt so với Việt Nam. Ở Việt Nam, làm việc nhóm được biết đến như một quan điểm học tập, làm việc hiệu quả, nhưng chưa trở thành một phương pháp áp dụng bài bản và nghiêm túc.

Trong khi đó, ở nước ngoài, kỹ năng này đã trở thành kim chỉ nam cho toàn bộ hệ thống giáo dục. Ở mỗi chương trình học và làm việc, giảng viên - người đóng vai trò định hướng, kèm cặp không chỉ giúp học viên nắm bắt nội dung bài giảng hay việc cần làm  mà đi kèm với đó là mục tiêu rèn cho người học/làm việc khả năng phối hợp, tổ chức, điều hành và xử lý mâu thuẫn theo nhóm nhỏ.

Chương trình Cửa sổ du học của Đài PT&TH Hà Nội đã có cuộc trò chuyện cùng các chuyên gia tư vấn, Bà Nguyễn Thị Nam Phương, Bà Lê Lan Hương  và bà Lù Thị Hồng Nhâm - để cùng tìm hiểu về thực trạng cùng những khó khăn, nguyên tắc và giải pháp của kỹ năng làm việc nhóm nhằm giúp học sinh và sinh viên Việt Nam, giới trẻ Việt Nam có cách học tập và làm việc hiệu quả hơn trong môi trường Việt Nam cũng như quốc tế.

Làm việc theo nhóm trong môi trường học tập và việc làm
Giảng viên Lê Lan Hương của Công ty OCD (http://ocd.vn) đào tạo kỹ năng làm việc nhóm cho cán bộ nhân viên Công ty SmartOSC
 

THỰC TRẠNG - KHÓ KHĂN

Với du học sinh, khi đi du học, bạn sẽ có cơ hội học tập và tiếp xúc với những người đến từ các quốc gia với nhiều nền văn hóa đa dạng, các sắc tộc khác nhau hay thậm chí là độ tuổi khác nhau ở bậc đại học, cao học. Môi trường đa văn hóa, đa sắc tộc cũng tạo nên bối cảnh làm việc nhóm hoàn toàn khác biệt. Do đó, trong làm việc nhóm bạn không chỉ chú trọng vào kết quả mà còn cần quan tâm nhiều đến việc dung hòa giữa các nền văn hóa.

Ngoài ra, cách sử dụng tiếng Anh trong môi trường du học cũng là một khó khăn đáng kể. Bạn biết rằng, giao tiếp bằng tiếng mẹ đẻ đôi khi còn gây hiểu nhầm hoặc không hết ý, mà ở đây bạn phải giao tiếp bằng tiếng Anh. Hiểu và giao tiếp được tiếng Anh với người bản xứ còn khó, chứ chưa nói đến hiểu tiếng Anh của các bạn đến từ các quốc gia không nói tiếng Anh.

Một rào cản khác nữa xuất phát từ chính tâm lý của người Việt Nam. Rào cản sẵn có của bản thân như tâm lý dè chừng của người Việt, tính ỷ lại, nhiều khi muốn nổi bật hơn người khác hoặc không muốn người khác hơn mình.  Do đó, sinh viên chưa phát huy được khả năng lãnh đạo, đề cao cái tôi cá nhân dẫn đến thái độ không hợp tác trong làm việc nhóm.

Với học sinh, sinh viên và những người làm việc tại Việt Nam, các bạn không bị vướng vào các vấn đề như rào cản ngôn ngữ, văn hóa… nhưng tâm lý ỷ lại, không muốn người hơn mình thể hiện khá rõ. Ngoài ra, một khó khăn khá phổ biến là bản thân chương trình và nội dung giảng dạy không đòi hỏi học sinh, sinh viên, người đi làm phải làm việc theo nhóm nhiều như ở nước ngoài.

NGUYÊN TẮC

Mỗi người có một thế mạnh và khi các thế mạnh kết hợp nhuần nhuyễn thì điều kỳ diệu sẽ xảy ra. Tuy nhiên, thành công trong làm việc nhóm không phải tự nhiên mà có, nó bắt nguồn từ việc các thành viên trong nhóm tự ý thức được thế mạnh của mình và tôn trọng các thành viên khác. Bạn cũng biết, hai người hợp lại luôn tốt hơn một người, sức mạnh từ đó cũng nhân lên nhiều lần – đây được coi là yếu tố cơ bản của làm việc nhóm.

Mỗi cá nhân phải luôn ý thức được rằng mình phải là người nỗ lực đầu tiên, đánh thức trong đầu ý niệm về sự khác biệt và tôn trọng cái tôi của người khác. Không nên tự cho mình là người giỏi nhất và làm việc độc lập hoặc lo ngại người khác làm sẽ hỏng việc hay không thể bằng mình, bởi trên thực tế, không ai giỏi toàn diện và biết tất cả mọi thứ. Chấp nhận sự khác biệt là một nguyên tắc thành công trong làm việc nhóm.

Làm việc theo nhóm trong môi trường học tập và việc làm
Làm việc theo nhóm trong lớp học tiếng Anh tại Dace (nguồn: www.dace.edu.vn)

GIẢI PHÁP

Vượt lên điểm yếu của chính mình. Trong môi trường du học, bạn cần cố gắng khắc phục điểm yếu để hòa nhập với môi trường đa văn hóa, đa sắc tộc, đa lứa tuổi. Điều này rõ ràng nói thì dễ nhưng làm thì rất khó bởi người Việt có tính cộng đồng cao nhưng tính cộng sinh còn kém. Vì vậy, làm việc nhóm là cơ hội giúp bạn khắc phục điểm yếu, biết chấp nhận sự khác biệt của các thành viên khác. Bạn không nên nâng cao quan điểm về sắc tộc, ngầm định về những kiểu người trong nhóm bởi điều bạn cần quan tâm là mục tiêu hướng tới và cần làm gì để đạt được mục tiêu đó.
 
Trong nhóm luôn có dấu cộng và dấu trừ. Điểm mạnh của người này có thể là điểm yếu của người kia. Do vậy, bạn cần tìm hiểu thế mạnh của người khác để tạo ra sự hỗ trợ và bổ sung cho nhóm. Nếu trong nhóm không có ai có thế mạnh thì cả nhóm cần tự đặt câu hỏi: liệu các thành viên trong nhóm có sẵn sàng chấp nhận thử thách hay không?

Tôn trọng cái tôi của người khác, lãnh đạo và chia sẻ với các thành viên trong nhóm bám theo mục tiêu của cả nhóm. Cũng nên nhớ rằng không ai thích chê trách cả, bởi vậy không nên có tâm thế dạy dỗ người khác. Tất cả những gì bạn nói chỉ là chia sẻ và không đề cao mình hơn người khác vì dù sao bạn cũng không thể giỏi hơn người khác ở mọi khía cạnh.

Làm việc theo nhóm trong môi trường học tập và việc làm
Nghỉ ngơi giữa buổi training: làm việc theo nhóm - tại Đức Anh A&T (Nguồn: www.ducanhduhoc.com)


Rèn luyện để trở thành một phần của thế giới. Bạn không nên tẩy chay sự khác biệt. Khi chấp nhận sự khác biệt cũng có nghĩa là bạn sẽ dễ dàng thích ứng hơn.
Khi du học, học tập hay làm việc tại Việt Nam, làm việc theo nhóm là không thể tránh khỏi. Tuy nhiên, nó có trở thành những trải nghiệm thú vị với bạn hay không thì còn phụ thuộc vào suy nghĩ của bạn.